Coraz więcej programistów pracuje na umowach B2B. Taka forma współpracy daje większą swobodę, wyższe wynagrodzenie na rękę i elastyczność. Jednak nie każdy kontrakt B2B jest legalny.
Jeśli warunki współpracy przypominają klasyczny etat, Państwowa Inspekcja Pracy (PIP), ZUS, lub urząd skarbowy mogą uznać, że w rzeczywistości łączy Cię z firmą stosunek pracy.
Wtedy umowa B2B może zostać przekwalifikowana na umowę o pracę, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami – zarówno dla Ciebie, jak i pracodawcy.
Spis treści
Kto kontroluje umowy B2B?
Umowy B2B mogą być analizowane i kwestionowane przez:
Państwową Inspekcję Pracy (PIP) – w zakresie naruszeń prawa pracy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) – pod kątem obowiązku zapłaty składek
urząd skarbowy – jeśli podejrzewa próbę unikania podatków lub składek
Kontrole mogą zostać wszczęte na wniosek pracownika, przypadkowo (np. podczas kontroli krzyżowej) albo po donosie.
Czy PIP kontroluje umowy B2B?
Tak, choć PIP nie bada umowy jako dokumentu, tylko rzeczywisty charakter współpracy. Jeśli kontroler stwierdzi, że programista:
pracuje w określonych godzinach,
wykonuje polecenia przełożonego,
korzysta ze sprzętu i narzędzi firmy,
nie ma realnej niezależności,
to może uznać, że doszło do obejścia przepisów o zatrudnieniu.
Czy PIP może przekształcić umowę B2B na umowę o pracę?
W obecnym stanie prawnym inspektor PIP nie ma uprawnienia do nakazania przekształcenia umowy B2B na umowę o pracę. Może natomiast skierować sprawę do sądu, który jako jedyny ma prawo stwierdzić, że między stronami faktycznie istnieje stosunek pracy.
Jednak w Sejmie trwają prace nad projektem ustawy, który przewiduje poszerzenie uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy. PIP ma być uprawniona do zmiany każdej umowy B2B na umowę o pracę.
Na co uważać przy umowie B2B?
Jeśli jesteś programistą na B2B, zwróć uwagę na:
Brak elastyczności – praca od–do, jak na etacie
Brak decyzyjności – tylko wykonujesz polecenia
Brak własnych narzędzi pracy – komputer i oprogramowanie zapewnia firma
Brak odpowiedzialności za rezultat – liczy się czas, nie efekt
To sygnały, że Twoja umowa może zostać uznana za pozorną.
| Nie wiesz, czy Twoja umowa B2B jest prawidłowa? Napisz do mnie wiadomość przez zakładkę kontakt. Do 24h (pn-pt, 8-16) skontaktuje się z Tobą konsultantka z mojego biura rachunkowego, która odpowie na dodatkowe pytania i zaproponuje spotkanie z prawnikiem, który pomoże Ci przygotować prawidłową umowę B2B. |
Jakie są konsekwencje uznania umowy B2B za umowę o pracę?
Jeśli sąd stwierdzi, że kontrakt B2B był zawarty pozornie, a w praktyce łączyła strony stosunkowo klasyczna relacja pracodawca–pracownik, to może dojść do tzw. przekwalifikowania umowy B2B na umowę o pracę.
Jeśli umowa zostanie przekształcona:
ZUS może zażądać zapłaty zaległych składek (z odsetkami) – nawet za 5 lat wstecz
pracownik (Ty) może domagać się urlopów, odprawy, nadgodzin, ochrony przed zwolnieniem itd.
urząd skarbowy może zażądać korekty rozliczeń i zwrotu nienależnych ulg podatkowych, czy odliczonego VAT
Największe konsekwencje spadają na firmę, która zlecała usługi. Ale programista również może mieć problemy, jeśli korzystał z ulgi na start, nienależnych kosztów lub VAT, a urząd uzna, że nie prowadził realnej działalności.
Kto ponosi konsekwencje uznania umowy B2B za umowę o pracę?
| Strona | Skutki i odpowiedzialność |
|---|---|
| “Zleceniodawca” (pracodawca) | – Obowiązek zapłaty zaległych składek ZUS (emerytalnych, rentowych, chorobowych) za cały okres zatrudnienia do 5 lat wstecz (z odsetkami!) – Możliwe kary od PIP (np. za brak umowy o pracę) – Możliwość roszczeń pracownika o: urlop, nadgodziny, odprawy, wypowiedzenie itd. |
| “Kontraktor” (pracownik B2B) | – Czasem konieczność korekt faktur lub deklaracji podatkowych – Może ubiegać się o prawa pracownicze (świadczenia, odprawę) – Może być zobowiązany do zwrotu odliczonego VAT, jeśli relacja nie była faktyczną usługą |
Jak się zabezpieczyć?
Upewnij się, że B2B jest rzeczywiście samodzielne i niezależne (elastyczny czas, własny sprzęt, brak podporządkowania),
Dokumentuj realność współpracy biznesowej (np. oferty, kilku klientów, własna strona),
Skorzystaj z pomocy prawnika, który pomoże Ci przygotować prawidłową umowę B2B, lub sprawdzić umowę, którą przekazał Ci Twój kontrahent.
| Nie wiesz, czy Twoja umowa B2B jest prawidłowa? Napisz do mnie wiadomość przez zakładkę kontakt. Do 24h (pn-pt, 8-16) skontaktuje się z Tobą konsultantka z mojego biura rachunkowego, która odpowie na dodatkowe pytania i zaproponuje spotkanie z prawnikiem, który pomoże Ci przygotować prawidłową umowę B2B. |
 | Masz pytanie o stawkę ryczałtu, lub założenie działalności? Napisz do mnie! |
| Monika Salawa Księgowa i właścicielka biura rachunkowego, które świadczy usługi online dla klientów z całej Polski. Od ponad 10 lat pomaga przedsiębiorcom z branży IT w rozliczeniach podatkowych. Jej głównym celem jest maksymalne ułatwienie procesu rozliczeń, redukcja formalności oraz zapewnienie klientom komfortu i bezpieczeństwa w dynamicznym świecie podatkowym. Sama aktywnie wykorzystuje rozwiązania informatyczne, wprowadzając nowoczesne technologie i automatyzację do obsługi klientów. | |
