Jaką formę opodatkowania wybrać w 2024 r.? Porównanie form opodatkowania

Zbliża się ten moment, kiedy osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą będą zastanawiały się nad wyborem najkorzystniejszej formy opodatkowania na 2024 rok.  Jaką formę opodatkowania wybrać? To pytanie powraca jak bumerang, gdy rok się kończy.

Dlatego postanowiłam zebrać wszystkie informacje w jednym wpisie. W końcu, wybór odpowiedniej formy opodatkowania to kluczowa kwestia dla każdego przedsiębiorcy. W tym artykule odkryjemy wszystkie tajniki tego wyboru. Przygotuj się na wyjaśnienia, porównania i konkretne wskazówki, które pomogą Ci podjąć mądrą decyzję. Gotowi na tę ważną decyzję? Czas zacząć!

Spis treści:

1. Z których form opodatkowania może korzystać programista?
2. Która forma opodatkowania wybierana jest najczęściej przez programistów?
3. Ryczałt, czy IP Box?
4. Ryczałt, liniowy, czy skala podatkowa? Jaką formę opodatkowania wybrać?
5. Jak zmienić formę opodatkowania?

Z których form opodatkowania może korzystać programista?

Samozatrudnieni programiści stają przed wyborem jednej z trzech form opodatkowania, które mają znaczący wpływ na ich rozliczenia podatkowe. Te trzy opcje to:

• skala podatkowa
• ryczałt ewidencjonowany
• podatek liniowy

Skala podatkowa

W ramach tego systemu, opodatkowanie jest uzależnione od dochodów. Podstawowa stawka podatku to 12% od dochodu, czyli przychodu z działalności pomniejszonego o koszty prowadzenia firmy. Jednak, gdy dochód przekroczy określony próg (obecnie wynoszący 120 000 zł), nadwyżkę opodatkowuje się stawką 32%.

Składka zdrowotna dla programisty na skali podatkowej wynosi 9% dochodu, jednak nie może być niższa niż 381,78 zł miesięcznie w 2024 r. Nie ma możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Oznacza to, że im wyższe są dochody, tym wyższa składka zdrowotna.

Skala podatkowa ma swoje zalety, takie jak możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku (30 000 zł) oraz różnych ulg podatkowych, w tym istotnej dla programistów ulgi IP-Box dla tych, którzy komercjalizują prawa własności intelektualnej. Dodatkowo istnieje opcja wspólnego rozliczenia z małżonkiem.

Skala podatkowa jest szczególnie korzystna dla podatników z niższymi dochodami lub wysokimi kosztami uzyskania przychodu. Niemniej jednak, w większości przypadków, może nie być najlepszym rozwiązaniem dla programistów.

Obciążenia podatkowo składkowe wyniosą w sumie:

Ryczałt ewidencjonowany

Najważniejszą cechą tego podatku jest brak możliwości odliczenia kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. W praktyce oznacza to, że podatek jest naliczany od całego przychodu, a nie od dochodu (czyli przychodu pomniejszonego o koszty działalności).

Mimo tych ograniczeń, ryczałt ewidencjonowany ma swoje korzyści. Obecnie stawka tego podatku dla programisty wynosi 12%, a może być jeszcze niższa dla osób z branży IT (8,5%) w zależności od rodzaju świadczonych usług.

Od  przychodu możesz odliczyć natomiast składki ZUS społeczne i 50% zapłaconych składek zdrowotnych. Możesz również skorzystać z niektórych ulg podatkowych i odliczyć od podstawy opodatkowania wpłaty na IKZE, ulgę rehabilitacyjną, ulgę termomodernizacyjną, ulgę na internet oraz darowizny na określone cele.

Składka zdrowotna na ryczałcie jest dużo niższa niż w przypadku innych form opodatkowania, co może przynieść oszczędności. Wysokość składki zdrowotnej dla ryczałtowców w 2024 r. będzie wynosić:

• 419,46 zł miesięcznie – dla przychodu do 60.000 zł rocznie;
• 699,11 zł miesięcznie – dla przychodu 60.000 zł – 300.000 zł rocznie;
• 1258,39 zł miesięcznie – dla przychodu powyżej 300.000 zł rocznie;

Podatek liniowy

W tej opcji podstawą opodatkowania jest dochód, czyli całkowity przychód uzyskany z działalności pomniejszony o koszty jej prowadzenia. Stawka podatku liniowego wynosi stałe 19% i nie zależy od wysokości uzyskanego dochodu. Oznacza to, że każdy przedsiębiorca płaci 19% podatku od swojego dochodu.

Osoby wybierające podatek liniowy mogą korzystać z pewnych ulg podatkowych np. IP Box, ulga na IKZE, ulga termomodernizacyjna, ulga dla rodzin 4+, czy ulga na powrót. Nie mogą natomiast rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.

Składka zdrowotna w przypadku podatku liniowego wynosi 4,9% dochodu, przy czym nie może być niższa niż 381,78 zł miesięcznie w 2024 r.

Która forma opodatkowania wybierana jest najczęściej przez programistów?

Ryczałt ewidencjonowany to najczęściej wybierana przez programistów forma opodatkowania.

Jednym z kluczowych argumentów przemawiających na korzyść tego rozwiązania jest prostota: niska stawka podatku dochodowego i niskie składki na ubezpieczenie zdrowotne w porównaniu do innych opcji opodatkowania.

Jednakże wybór formy opodatkowania zawsze powinien być dokładnie przemyślany, z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji finansowej i potrzeb przedsiębiorcy.

Ryczałt, czy IP Box?

Najlepiej będzie przedstawić to porównanie na przykładzie.

Programista X świadczy usługi w ramach działalności gospodarczej z której osiąga:

• przychód roczny 250.000 zł netto;
• koszty roczne 10.000 zł netto;

Programista X zastanawia się, czy w 2024 r. powinien wybrać opodatkowanie według ryczałtu, czy może podatek liniowy wraz z ulgą IP Box.

Założenia:

• na potrzeby wyliczenia podatku dla ryczałtu, stawka podatku wynosi 12%;
• na potrzeby wyliczenia podatku liniowego wraz z ulgą IP Box, przyjmujemy, że 90% przychodów i kosztów jest związanych z pracami autorskimi (IP Box);
• na dzień publikacji tego artykułu nie jest znana wysokość składki zdrowotnej dla ryczałtu na 2024 r., dlatego posłużymy się kwotami składek społecznych i zdrowotnych ZUS obowiązującymi jeszcze w 2023 r.

Różnica w wysokości obciążeń podatkowych to 12.245,28 zł rocznie na korzyść podatku liniowego z ulgą IP Box. Musisz jednak wziąć pod uwagę to, że:

1. Zazwyczaj to nie 100% przychodu ze świadczonych usług jest objętych ulgą IP Box, a ok. 80%-90% wynagrodzenia kwalifikuje się do ulgi IP Box. Im niższy jest procent przychodu objętego IP Box, tym bardziej zmniejsza się twoja korzyść podatkowa.
2. W przypadku ulgi IP Box ponosisz koszty na przygotowanie wniosku o indywidualną interpretację podatkową. Takiej opłaty nie poniesiesz w przypadku opodatkowania ryczałtem.
3. IP Box to więcej formalności i twojego czasu poświęconego na udział w pracach księgowych np. comiesięczne przygotowanie protokołów odbioru prac od kontrahenta, określenie czasu pracy, czy wskazanie kosztów związanych z ulgą IP Box.
4. Wreszcie IP Box to większa szansa na czynności sprawdzające, czy kontrolę podatkową w twojej jednoosobowej działalności gospodarczej.

Tutaj samodzielnie musisz podjąć decyzję, czy warto.

Zobacz również:

IP Box a ryczałt. Która opcja jest najkorzystniejsza dla programisty?

Ryczałt, liniowy, czy skala podatkowa? Jaką formę opodatkowania wybrać?

Na potrzeby wygodnego porównania, przedstawiam najważniejsze cechy, plusy i minusy każdej z form opodatkowania: ryczałtu, podatku liniowego i skali podatkowej. Przy użyciu czytelnej tabeli, dowiesz się, który system najlepiej odpowiada Twoim potrzebom finansowym i biznesowym. Zestawienie pozwoli Ci na zrozumienie różnic między tymi formami opodatkowania i na podjęcie bardziej świadomej decyzji podatkowej.