Ulga IP Box to atrakcyjna forma preferencyjnego opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP), pozwalająca na zastosowanie 5% stawki podatku dochodowego. Aby jednak skorzystać z tej preferencji, przedsiębiorca musi spełnić określone warunki, w tym obliczyć tzw. wskaźnik nexus. Jest to kluczowy element, który pozwala ustalić, jaka część dochodu może zostać objęta niższą stawką podatkową.
W artykule wyjaśnię, czym jest wskaźnik nexus, jak go obliczyć oraz jakie konsekwencje niesie za sobą tzw. zerowy nexus. Dowiesz się również, jakie stanowisko w tej sprawie zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz co zrobić, aby uniknąć problemów związanych z brakiem kosztów bezpośrednich.
Spis treści
Wskaźnik nexus – co to znaczy?
Wskaźnik nexus to współczynnik określający, w jakim stopniu dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (IP) może podlegać preferencyjnej 5% stawce podatku w ramach ulgi IP Box. Wprowadzono go, aby zapewnić, że preferencję podatkową otrzymują tylko te podmioty, które rzeczywiście ponoszą koszty działalności badawczo-rozwojowej związanej z wytworzeniem, rozwijaniem lub ulepszaniem kwalifikowanego IP.
Oblicza się go według wzoru:
Gdzie:
- a – koszty związane z działalnością B+R poniesione na rzecz podmiotu niepowiązanego,
- b – koszty działalności B+R poniesione na rzecz podmiotu powiązanego,
- c – koszty nabycia wyników prac badawczo-rozwojowych,
- d – koszty zakupu gotowego IP.
Wskaźnik nexus musi być większy niż zero, aby podatnik mógł skorzystać z IP Box.
Zerowy nexus – na czym polega problem?
Jeśli programista nie ponosi żadnych kosztów bezpośrednich związanych z wytworzeniem Kwalifikowanego IP, to nie będzie mógł skorzystać z preferencji IP box.
Wynika to z matematycznego wyliczenia dla wzoru nexus.
Jeżeli „zero” pojawi się w liczniku i mianowniku wzoru – nie można wykonać operacji matematycznej dzielenia.
Spróbuj podstawić cyfrę 0,00 (zero) do poniższego wzoru, a będziesz wiedział co mam na myśli.
Natomiast dochodem objętym 5% stawką jest iloczyn:
- dochodu z Kwalifikowanego IP oraz
- wskaźnika nexus
Skoro nie można policzyć wskaźnika nexus, to nie można zastosować powyższego mnożenia. Dochód (mimo, że pochodzi z Kwalifikowanego IP) nie będzie objęty 5% stawką podatku.
Podsumowując, jeśli chcesz korzystać z IP Box musisz ponosić koszty bezpośrednie dla każdego wytworzonego Kwalifikowanego IP.
Przykład obliczenia wskaźnika nexus
Załóżmy, że programista prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ponosi następujące koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową:
- A – Koszty poniesione bezpośrednio na prace B+R (np. zakup sprzętu, oprogramowania, licencji) → 50 000 zł
- B – Koszty zakupu usług B+R od podmiotów niepowiązanych → 20 000 zł
- C – Koszty zakupu wyników B+R od podmiotów powiązanych → 30 000 zł
- D – Koszty nabycia gotowego kwalifikowanego IP → 40 000 zł
Teraz obliczamy wskaźnik Nexus, podstawiając wartości do wzoru:
Interpretacja wyniku
Wskaźnik nexus wynosi 0,65, co oznacza, że 65% dochodu z kwalifikowanego IP może zostać opodatkowane preferencyjną 5% stawką w ramach ulgi IP Box.
Jeśli programista uzyskał dochód z kwalifikowanego IP w wysokości 200 000 zł, to kwota podlegająca opodatkowaniu stawką 5% wyniesie:
200000 zł × 0,65 = 130000zł
Natomiast pozostała część dochodu (70 000 zł) zostanie opodatkowana według standardowej skali podatkowej (12% lub 32%) bądź stawką liniową 19%.
Przypominam ponownie, gdyby programista nie ponosił żadnych kosztów, wskaźnik wynosiłby zero, co uniemożliwiłoby zastosowanie IP Box.
Pobierz bezpłatną Paczkę IP Box dla programisty na JDG ↓
Zerowy nexus – co stwierdził WSA?
Całkiem niedawno w tym temacie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 22 października 2020 r. (sygnatura akt: I SA/Sz 591/20)
WSA zgodził się ze stanowiskiem Dyrektora KIS. Stwierdził, że jeśli programista nie ponosi żadnych kosztów bezpośrednio związanych z tworzeniem lub rozwijaniem oprogramowania nie może skorzystać z IP Box, ponieważ nie może ustalić wskaźnika nexus.
WSA w Szczecinie wskazał, że każda ulga podatkowa ma swoje specyficzne warunki. Warunkiem ulgi IP Box jest ponoszenie kosztów bezpośrednich związanych z Kwalifikowanym IP. Zatem zerowy nexus to brak możliwości rozliczenia ulgi IP Box.
Obawiasz się, że nie posiadasz kosztów bezpośrednich ze wzoru nexus? Zajrzyj tutaj >>>
Przeczytaj również: IP Box – zmiany w przepisach dla programistów w 2025 roku.
Podsumowanie
Wskaźnik nexus jest kluczowym elementem przy korzystaniu z ulgi IP Box. Jego wartość zależy od poniesionych kosztów bezpośrednich na działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym IP. Jeśli podatnik nie ponosi takich wydatków, wskaźnik nexus wynosi zero, co skutkuje brakiem prawa do skorzystania z preferencyjnej stawki podatku.
Orzecznictwo sądowe jednoznacznie potwierdza, że brak kosztów bezpośrednich uniemożliwia zastosowanie IP Box. Dlatego tak ważne jest prawidłowe dokumentowanie poniesionych wydatków oraz dbałość o ich odpowiednie ewidencjonowanie.
 | Potrzebujesz księgowej? Skontaktuj się ze mną! tel. 535 511 911 biuro@solidnaksiegowa.com |
to, że brak kosztów powoduje niemożnośc stosowania ulgi jest winną ustawodawcy, a nie podatnika.
Przecież w praktyce twórca coś wymyślił i sprzedał, a to że nie poniósł kosztów to zasługuje na pochwałę, a nie na karę …
Trzeba więc, doliczyć koszt ściereczki do czyszczenia monitora byleby a > 0.
A potem US się dziwi, że Polacy są tacy twórczy i tyle osób korzysta z ulgi… 😉
Ale to prawo jest głupie… Dzięki za wyjaśnienia, pani Moniko